Persbericht - Stichting HIV Monitoring: jaarlijkse toename nieuwe HIV-diagnoses zet niet door

24 november 2011

Amsterdam, 24 november 2011 - De Stichting HIV Monitoring (SHM) meldt in haar Monitoring Report 2011 dat de jaarlijkse toename van nieuwe HIV-diagnoses bij mannen die seks hebben met mannen (MSM) in 2009 en 2010 niet doorzet. Sinds 1998 nam het jaarlijks aantal nieuwe geregistreerde diagnoses bij MSM steeds toe tot iets boven de 800 in 2008. Voor 2009 en 2010 zullen naar schatting 750 nieuwe diagnoses onder MSM worden geregistreerd.

Geen verdere toename van nieuwe diagnoses

Het merendeel van de nieuw gediagnosticeerde HIV-infecties in Nederland wordt gevonden bij MSM. Cijfers over nieuwe diagnoses bij MSM zijn een sterke indicatie voor het verloop van de HIV-epidemie in Nederland. Op basis van het aantal geregistreerde nieuwe diagnoses schatte de SHM vorig jaar het aantal nieuwe HIV-infecties onder MSM in 2008 op bijna 850, vergelijkbaar met de piek van de HIV-epidemie in het begin van de jaren tachtig.

Dit jaar rapporteert de SHM geen verdere stijging van het jaarlijkse aantal nieuwe HIV-diagnoses onder MSM en schat dat in 2009 en 2010 het aantal zal uitkomen op ongeveer 750 per jaar. Het jaarlijkse aantal geregistreerde nieuwe diagnoses bij heteroseksuelen blijft rond de 300.

Risicogedrag

Resultaten uit de Schorer Monitor 2011, het jaarlijkse onderzoek over gezondheid, welzijn en seksualiteit onder MSM, wijzen in dezelfde richting. Schorer rapporteert dat er een stabilisatie optreedt in seksueel risicogedrag: 36% van de MSM in 2011 had in de afgelopen 6 maanden onbeschermde anale seks. Dit is ongeveer evenveel als in 2010, terwijl in voorgaande jaren het percentage juist gestaag toenam.

Verbetering in testgedrag

Ook lijkt er onder MSM sprake te zijn van een verbetering in testgedrag. Volgens Schorer is in 2011 het percentage MSM dat ooit getest is op HIV toegenomen tot 78%. MSM beneden de 26 jaar blijken vaker recent op HIV getest dan ouderen, waardoor ze vroeger in het beloop van hun infectie worden gediagnosticeerd. SHM rapporteert dat bij bijna de helft van de jongeren die positief getest worden, er sprake is van een recente HIV-infectie, terwijl dit bij slechts een kwart van de 55-plussers het geval is.

Verbetering in testgedrag betekent dat in een eerder stadium van de infectie kan worden gestart met behandeling. Effectieve behandeling draagt substantieel bij aan het beperken van de verspreiding van HIV.

Frank de Wolf, Directeur van Stichting HIV Monitoring, merkt op: “Dit is positief nieuws. Het lijkt erop dat succes wordt geboekt met het testen en behandelen. Maar, HIV is een levenslange infectie en ieder jaar zijn er nieuwe infecties bij een groot aantal mensen. Je kunt nog niet zeggen dat de epidemie onder controle is. Het blijft een fragiele balans. Iets meer risicogedrag of een verslapping in het testgedrag kan deze balans gemakkelijk verstoren, net als de verspreiding van resistent virus.”

Resistentie tegen anti-HIV medicijnen reden tot zorg

Circa 10% van de patiënten heeft HIV dat resistent is tegen minstens één anti-HIV medicijn. Waarschijnlijk is deze schatting te laag, omdat er niet altijd op resistentie wordt getest. Resistentie tegen medicijnen heeft twee gevolgen: 1) behandeling wordt moeilijker omdat het aantal anti-HIV combinaties beperkt is en 2) het verloop van de HIV-epidemie kan veranderen als meer mensen geïnfecteerd raken met resistent HIV. SHM blijft de ontwikkelingen bij resistentie tegen anti-HIV medicijnen en het effect ervan op het verloop van de epidemie in Nederland nauw volgen.

Noot voor de redactie:

HIV in Nederland: een overzicht

In Nederland geregistreerde HIV-patiënten
Medio jaar	Totaal aantal geregistreerde patiënten	Patiënten in follow-up
2006	12.059	-
2007	13.264	10.095
2008	14.960	11.349
2009	16.129	12.405
2010	17.327	13.035
2011	18.735	14.610

Jaarlijkse aantallen nieuwe HIV-diagnoses*
Jaar	MSM	Hetero-seksueel**	IDU***	Anders	Totaal
2006	632	349	13	78	1072
2007	747	351	12	67	1177
2008	804	328	4	73	1209
2009	725	303	4	68	1100
2010*	648	281	6	57	992
2011*	133	44	0	16	193

* SHM publiceert in haar jaarlijkse Monitoring Report de aantallen nieuwe HIV- diagnoses. De diagnose cijfers van 2010 en 2011 nemen nog flink toe. Maar ook die van voorgaande jaren veranderen steeds. Dat komt omdat een deel van de mensen die in voorgaande jaren positief getest waren, pas later in een HIV-behandelcentrum worden geregistreerd. Daarnaast is er altijd sprake van enige achterstand in de registratie zelf.

** Hieronder vallen heteroseksuele mannen en vrouwen

*** Intraveneuze drugsgebruikers

Monitoring Report 2011

Het Monitoring Report 2011 van SHM kan gedownload worden via de website van SHM, www.hiv-monitoring.nl. Een Nederlandse samenvatting van het rapport is ook via de website beschikbaar.

NCHIV 2011

Frank de Wolf, Directeur van de Stichting HIV Monitoring, zal de belangrijkste punten en conclusies van het Monitoring Report 2011 presenteren tijdens de 5e Nederlandse Conferentie over HIV Pathogenese, Preventie en Behandeling (NCHIV 2011). NCHIV 2011 vindt plaats op dinsdag 29 november in het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) in Amsterdam. De media zijn uitgenodigd deze conferentie bij te wonen. Voor meer informatie: www.nchiv.org.

Over Stichting HIV Monitoring

De Stichting HIV Monitoring (SHM) levert een belangrijke en noodzakelijke bijdrage aan de zorg voor mensen met HIV in Nederland. Door middel van het verzamelen en bewerken van anonieme data van HIV-patiënten uit het hele land draagt SHM’s monitoronderzoek structureel bij aan de kennis van HIV en stelt het behandelend artsen in staat om de zorg voor hun patiënten continu te verbeteren. Het onderzoek van de SHM leidt tot adviezen aan behandelaars en patiënten en aan de overheid en de zorg. Onderzoeksresultaten van de SHM worden met regelmaat gepresenteerd in medische tijdschriften en op internationale bijeenkomsten en conferenties. De SHM levert verder bijdragen aan wereldwijd onderzoek naar HIV. Ook monitort de SHM hepatitis B en C co-infecties via dezelfde systematiek als voor HIV en verzamelt zij internationale HIV-data, onder meer in Curaçao. Het jaarlijkse monitoringrapport van de SHM geeft waardevolle input voor het ontwikkelen van HIV-zorg en preventiebeleid in Nederland en in de EU. Voor meer informatie: www.hiv-monitoring.nl.