HIV-zorg op Curaçao: een evaluatie door Gonneke Hermanides

Gonneke Hermanides.jpgWereldwijd ontvangen meer dan tien miljoen mensen antiretrovirale combinatie therapie (cART). Op Curaçao wordt cART sinds 1996 gebruikt, maar de beschikbaarheid is pas sinds 2002 verbeterd. Er zijn echter weinig gegevens beschikbaar in deze regio over de klinische follow-up van personen met een HIV-infectie en het effect van cART. Sinds 2005 is er een samenwerking tussen Stichting Rode Kruis Bloedbank Curaçao, Sint Elisabeth Hospital Curaçao en SHM, geïnitieerd door Stichting Rode Kruis Bloedbank Curaçao. Op basis van de gegevens die vervolgens verzameld werden, toonden de eerste Monitoring Reports van SHM late start van cART en sub-optimale virale suppressie na het starten van cART in personen met HIV-infectie in Curaçao. De effecten van de behandeling kunnen beter en daarom startte Hermanides een evaluatie van de HIV-zorg op Curaçao.

Behandelingen op Curaçao nog niet zo optimaal als in Nederland
Om meer inzicht te krijgen in het effect van cART op Curaçao, vergeleek Hermanides het effect van cART tussen de HIV-populatie die wordt behandeld op Curaçao en drie verschillende HIV-populaties die worden behandeld in Nederland: Nederlanders, Nederlanders met een Surinaamse achtergrond en Nederlanders met een Antilliaanse achtergrond. Uit deze vergelijking blijkt dat de uitkomsten van cART op Curaçao minder goed zijn dan de uitkomsten van cART in Nederland. Zo onderbreken veel patiënten de behandeling voor of tijdens cART, of ze beginnen te laat met de behandeling door een late diagnose of een te lange periode tussen de diagnose en de start van de behandeling. Daarnaast blijken de personen met een lagere leeftijd en personen die niet geboren zijn op Curaçao, de behandeling vaker te onderbreken. Het onderbreken van de behandeling of het te laat starten van cART zorgen ervoor dat de Curaçaose HIV-patiënten ziekteprogressie ervaren en een verminderde overlevingskans hebben. De cijfers laten dit effect ook zien: op Curaçao sterven namelijk meer HIV-geïnfecteerden aan AIDS dan in andere Westerse landen, zoals Nederland.

Een nieuw model voor HIV-zorg
“Voor de individuele patiënt willen we een betere uitkomst van cART; langere overleving met minder complicaties. Daarnaast willen we voor de populatie van Curaçao het preventieve effect van cART nastreven”, vertelt Hermanides. “Gebaseerd op de wetenschappelijke data en rekening houdend met de setting, doen wij in dit proefschrift een voorstel voor een nieuw HIV-zorg-model. Dit model heeft als doel mensen met een HIV-infectie vroegtijdig te identificeren, direct na diagnose te starten met cART en levenslange follow-up te garanderen.”

Vroege identificatie en directe start van cART
In het Caribisch gebied is late diagnose van personen met een HIV-1-infectie een groot obstakel voor het tijdig starten van cART. Hermanides toont aan dat de meeste individuen met een HIV-infectie op Curaçao de HIV-zorg bereiken via de eerstelijnsgezondheidszorg. Bij elke stap die de patiënten moeten zetten in de zorgketen op Curaçao, blijkt dat ten minste een kwart ontbreekt in de volgende stap. De mate van zorgonderbreking op Curaçao is vooral hoog voorafgaand aan de start van cART. Door direct na de diagnose te starten met cART zullen minder personen hun behandeling voor de start afbreken, suggereert Hermanides: “Snellere identificatie en het onmiddellijk starten van cART na de diagnose in de eerstelijnszorg zullen de uitkomsten van cART in Curaçao doen verbeteren”. Continuïteit van monitoring met levenslange follow-up is daarbij erg belangrijk. De continuïteit van HIV-zorg na het starten van cART moet volgens haar voornamelijk gericht worden op de jongere patiënten en de personen die niet zijn geboren in Curaçao.

Duurzame ontwikkeling
Hermanides concludeert dat het integreren van HIV-zorg in reeds bestaande gezondheidszorgstructuren in Curaçao belangrijk lijkt voor de ontwikkeling van HIV-zorg op de lange termijn.  “Curaçao heeft een goed functionerende eerstelijnsgezondheidszorg. Het verplaatsen van bepaalde taken van HIV-zorg naar de eerstelijnszorg lijkt een logische stap in de verdere optimalisatie van het effect van cART in Curaçao. Het op grotere schaal toepassen van HIV-tests, de start van eerstelijns-cART en het bieden van continuïteit van zorg zijn taken die in het nieuwe HIV-zorg-model naar de eerste lijn verschuiven”, aldus Hermanides. Middels een ‘test and treat’-pilot, waarbij momenteel drie huisartspraktijken betrokken zijn, zal moeten blijken of taakverschuiving het gewenste effect heeft.

Newsletter Sign up