Het nut van hepatitis-gerelateerde dataverzameling – Dr. Clemens Richter geeft uitleg

Dr. Clemens Richter is sinds 1997 internist-infectioloog bij het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem. Hij is gespecialiseerd in het behandelen van HIV, hepatitis, tropische ziekten, immuunziekten en andere infectieziekten. Recentelijk won hij de prijs “Mednet Toparts 2011, Inwendige Geneeskunde”. Hij is voorzitter van de Werkgroep Hepatitis B/Hepatitis C (HBV/HCV), een samenwerking van de Nederlandse Vereniging van HIV Behandelaren (NVHB) en Stichting HIV Monitoring (SHM). De werkgroep is in 2010 opgericht om de verbreding van de hepatitis-gerelateerde dataverzameling door SHM te reviewen en om de dataverzameling voor te bereiden omtrent de nieuwe HCV-medicaties die nu beschikbaar komen. Gedurende het interview was Dr. Richter zo vriendelijk zijn ideeën te geven over het nut van dataverzameling omtrent hepatitis-infectie.

Foto150X115_CRichter.jpg

Kunt u uitleggen waarom het nodig is om data te verzamelen omtrent HBV en HCV co-infecties in patiënten besmet met HIV?

Eigenlijk missen we vrij veel data. We weten dat er in Nederland een aantal patiënten is met co-infecties, maar hun feitelijke geschiedenis kennen we niet. Er zijn nog veel vragen die beantwoord moeten worden. Bijvoorbeeld: hoeveel patiënten hebben leverfibrose, cirrose of hepatocellulair carcinoom? Hoeveel worden er behandeld? Hoeveel krijgen geen behandeling? Hoeveel wachten op nieuwe medicaties voordat behandeling begint. Hoeveel zijn met succes behandeld? Bij hoeveel is het virus teruggekomen?

We hebben ook data nodig omtrent acute HCV-infecties in Nederland zoals verspreiding van de HCV-genotypes van alle centrumziekenhuizen en niet alleen van de grote centra.

Naar mijn mening zou een databank specifiek voor HCV co-infecties ook zeer nuttig zijn bij de selectie van patiënten voor studies waarbij HCV medicaties betrokken zijn. Patiënten zouden bijvoorbeeld geselecteerd kunnen worden op basis van genotype en ernst leverziekte (stadium fibrose), en zowel de uitkomst van behandeling als ook alle bijwerkingen, complicaties kunnen systematisch worden gemonitord. Van al deze gegevens kunnen wij leren en dit kan impact hebben op verbetering van de dagelijkse patiëntenzorg.

Wat voor soort data worden verzameld?

Het databestand van SHM heeft nu specifieke pagina’s voor hepatitis co-infecties. Er kan gedetailleerd data verzameld worden omtrent algemene informatie, zoals de genetische achtergrond van de patiënt, leeftijd en geslacht, en we kunnen nu specifiek data toevoegen omtrent hepatitis B en C co-infecties. Hieronder vallen klinische data en laboratoriumdata, in het bijzonder leverenzymen-, markers van de synthesefunctie van de lever zoals albumine- en prothrombine-niveaus, HBV DNA en HCV RNA bepalingen, alsook genotypes HBV en HCV. We kunnen ook specifieke resultaten van echo, CT scans, MRI scans, leverbiopsieën (graad fibrose) of fibroscans koppelen. Dat zou waardevolle inzichten kunnen opleveren.

Welke invloed heeft de beschikbaarheid van deze data op de behandeling van HBV en HCV co-infecties in HIV-geïnfecteerde patiënten?

Behandeling van co-infecties is meestal een gecompliceerd proces. Als we data beschikbaar hebben kunnen we analyseren wat de beste behandeling zou moeten zijn. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat behandeling bij sommige patiënten te laat gestart is. Via data-analyse kunnen we dat zien, ervan leren en in de toekomst alerter zijn. Idealiter zouden we voor Nederland standaarden moeten kunnen ontwikkelen voor behandeling en follow-up, zoals het ontwikkelen van een behandelingsregime op maat, specifiek voor patiënten met een co-infectie.

In april komen er nieuwe medicijnen beschikbaar voor HCV-infecties. Nieuw beschikbare data over het gebruik ervan bij patiënten met een co-infectie is beperkt. Daarom is het belangrijk over deze nieuwe medicaties data te verzamelen, om zo een overzicht te krijgen van respons op en toxiciteit van de behandeling. De beschikbaarheid van data maakt het ons mogelijk het behandelingsprotocol te verbeteren. Bovendien is dataverzameling met betrekking tot heel Nederland belangrijk om zo voldoende data te hebben om betrouwbare conclusies te kunnen trekken.

Worden er soortelijke hepatitis-gerelateerde data verzameld omtrent patiënten die niet besmet zijn met HIV?

Er wordt momenteel een proefdatabestand opgezet voor patiënten met een mono-infectie. Daar werken medici aan van het AMC in Amsterdam, het Erasmus in Rotterdam en het Rijnstate in Arnhem. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de ervaring met het co-infectie databestand van SHM. Als dit databestand uit de testfase is, zijn we in staat data van patiënten met mono- en co-infecties te vergelijken.

Terug naar eNieuwsbrief

 
 
 

Stichting HIV Monitoring

Stichting HIV Monitoring (SHM) levert een belangrijke en noodzakelijke bijdrage aan de zorg voor mensen met hiv in Nederland. Door middel van het verzamelen en bewerken van gecodeerde data van hiv-positieve personen uit het hele land draagt ons monitor-onderzoek structureel bij aan de kennis over hiv en stelt het behandelend artsen in staat om de zorg voor hun patiënten continu te verbeteren. Ons jaarlijkse Monitoring Report geeft waardevolle input voor het ontwikkelen van hiv-zorg en preventiebeleid in Nederland en binnen de Europese Unie.

© Stichting HIV Monitoring